Alvorens vooruit te blikken naar 2016, kijk ik graag even terug op de afgelopen maanden, vanaf de verkiezingen in maart. Bij de presentatie van het collegeprogramma sprak ik de volgende woorden:

 

Een open programma biedt veel ruimte, ook om de wensen en bedenkingen van de hele Staten te verwerken. Maar er zijn ook risico's: als het moeilijk wordt, lonken de achterkamertjes en dichtgetimmerde voorstellen. 

Er moet veel besloten worden komende jaren. Lukt het om die besluiten met open houding vorm te geven? 

Hoe gaat GS die open houding invullen en hoe bent u daar op aanspreekbaar?
  Ik wil de coalitiepartijen en GS vandaag een spiegel voorhouden. Wij ervaren een gesloten houding in de coalitie als het gaat om het debat in deze Statenzaal, en mogelijk heeft u dat niet eens door. We constateren in ieder geval dat er van de oppositiepartijen nog geen moties zijn aangenomen. GS ontraadt moties als “overbodig” en de coalitiepartijen doen onze moties af als “interessant, maar we steunen deze niet”. Als er moties zijn die steun krijgen van links tot rechts in de oppositie, is het dan niet vreemd dat deze geen enkele coalitiepartij passen?   Een democratie werkt ook zo dat u als meerderheid de belangen van diverse minderheden betrekt en een plaats geeft in het beleid. We zijn hier verenigd om samen aan een agenda voor Drenthe te werken, niet alleen aan de uwe. We zien overigens ook nadrukkelijk wel toenadering en samenwerking door de hele Staten, gedenk ook de gezamenlijke moties die wij vandaag behandelen, en daar zijn wij blij mee. Maar ook ideeën die voortkomen uit de koker van een oppositiepartij verdienen het serieus genomen te worden. De idee dat alleen GS en coalitiepartijen goede voorstellen weten te doen, en oppositiepartijen slechts verkeerde, wil er bij mij in ieder geval niet in.   Wat betekent dat voor de rest van deze bestuursperiode? Ik spreek u aan op uw intenties van dit voorjaar, en hoop dat we - met vandaag als start - tot een hechtere samenwerking kunnen komen tussen álle fracties in deze Staten.   Bij de invulling van de besteding van de 45 miljoen worden wij graag betrokken want ook wij geloven dat we Drenthe daarmee vooruit kunnen helpen. Ook hoop ik op een open houding bij het beschouwen van de moties die vandaag door de verschillende oppositiepartijen worden ingediend.  

Over de begroting

In de grote lijn van de begroting 2016 kan GroenLinks zich wel vinden. We kijken nu even naar wat ons komend jaar te wachten staat. Thema’s die volgens GroenLinks zeker aandacht van de Provincie vereisen in 2016, zijn Krimp, Zorg en Energietransitie.  

Krimp

Over Krimp schreef de Noordelijke Rekenkamer onlangs dat De provincie Drenthe op het gebied van krimp nog geen visie heeft geformuleerd en geen uitvoeringsprogramma opgesteld heeft. GroenLinks stelt hier grote prioriteit aan en verwacht dat we dit in 2016 alsnog gaan doen. Binnenkort spreken we aan de hand van dit rekenkamerrapport verder over de krimp. Op dat moment zullen wij dan ook dieper ingaan op onze visie.  

Zorg

In een open brief tekenden de wethouders financiën van 234 gemeenten gisteren protest aan tegen de te grote, onvoorspelbare en onterechte rijksbezuinigingen, onder andere op de huishoudelijke hulp en de jeugdzorg. De gemeenten zitten al met al in een flinke penarietoestand.

Daarbovenop zien wij dat gemeenten het in het zorglandschap niet kunnen opnemen tegen de machtige zorgverzekeraars en grote zorgverleners, zoals ziekenhuizen. Als we willen dat alle Drenten zorg houden die beschikbaar en bereikbaar is, ook in de toekomst, moeten we alle zeilen bijzetten.    GroenLinks doet daarom de oproep om uit te spreken dat beschikbaarheid en bereikbaarheid van zorg een basistaak van de provincie is en vraagt een toekomst- en beleidsvisie zorginfrastructuur op te stellen.   Ook op concrete onderdelen van gemeente-overstijgend belang kan de provincie een cruciale rol vervullen. Zo worden de overlevingskansen van mensen met een hartstilstand in Drenthe negatief beïnvloed, omdat het in onze dunbevolkte provincie onmogelijk is om altijd binnen de kritische zes minuten een ambulance ter plaatse te hebben. Dit is een regionale problematiek die vraagt om een provinciaal antwoord.   Met CDA, PvdA en SP doet GroenLinks daarom de oproep om de haalbaarheid van het project Hartveilig Drenthe te onderzoeken.   Organisaties als CMO STAMM, BOKD en Zorgbelang komen jaarlijks met goede initiatieven en projecten. Voortzetting van de subsidies aan deze partijen ondersteunen wij van ganser harte. Een concrete vraag is: heeft u in 2016 buiten de instandhoudingssubsidies nog steeds een flexibel budget voor deze instellingen en heeft het ook uw bestuurlijke aandacht om met deze partijen tot zinvolle projecten voor Drenthe te komen?  

Energietransitie

Volgens de Nationale Energieverkenning komt de CO2-reductie na 2020 vrijwel tot stilstand en halen we de doelen voor 2030 bij lange na niet. Tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota concludeerden we al dat ditzelfde ook geldt voor Drenthe. De versnelling moet nu echt een tandje hoger. Met de handen uit de mouwen voor 2020, de plannen die we al hebben in hoog tempo uitvoeren. Maar we moeten ook verder in de toekomst kijken, naar ná 2020 en wat ons dan nog te doen rest. GroenLinks doet daarom de oproep om extra geld in te zetten voor het versnellen van de energietransitie, en een oproep om aanvullende maatregelen voor verdere CO2-reductie na 2020 op te stellen.  

Naar aanleiding van de commissiebehandeling

Tijdens de commissiebehandeling van deze begroting bleek er binnen de Staten veel zorgen over de toekomst van Groningen Airport Eelde. Er speelt ook nogal wat: de kosten van de luchtverkeersleiding, de ontwikkeling van vliegveld Lelystad. Dan gaat er weer eens een bestemming af, dan komt er weer een bij. GroenLinks is van mening dat we in deze zaal betere afwegingen kunnen maken over de toekomst van de luchthaven en de omgeving als we niet tegelijkertijd ook aan het bedrijfsbelang moeten denken in de rol van aandeelhouder. GroenLinks doet daarom de oproep met een voorstel te komen om het provinciaal aandeelhouderschap van Groningen Airport Eelde te beëindigen.